Twórczość ludowa i rękodzieło

Okres po II wojnie światowej był czasem powolnego zanikania tradycyjnych obrzędów i zwyczajów mieszkańców Sejneńszczyzny. W wielu regionach nastąpił całkowity ich zanik. W to miejsce napływały nowe wzory wynikające z przemian społeczno-gospodarczych. Jednym z istotnych wydarzeń mających wpływ na te zmiany było między innymi przekształcenie się chłopskiej gospodarki w gospodarkę  towarową. Swój wpływ miały również media, które narzucały miejskie wzorce i doprowadzały do unifikacji kulturowej.

Obecna tradycja architektoniczna oraz wytwórcza powstała na miejscu i wynika z lokalnych potrzeb. Jako rejon peryferyjny wykształciło się tu kilka głównych dziedzin twórczości ludowej, między innymi: Stolarstwo, tkactwo, plecionkarstwo, kowalstwo oraz rzemiosło.

STOLARSTWO
Stolarstwo lokalne opiera się głównie na tworzeniu replik tradycyjnego wyposażenia izby oraz sprzętów. Dawne wyposażenie było skromne, a do najważniejszych mebli należał prosty stół na czterech nóżkach, skrzynia, „szlabany”, których w dzień używano jako ławy z oparciem, a wieczorem rozsuwano je do spania. Współczesnymi twórcami w dziedzinie stolarstwa oraz rzeźbiarstwa lokalnego jest Pan Andrzej Wasilewski, który należy do Stowarzyszenia Twórców Ludowych. Piękne prace tworzone są również przez Józefa Kubraka (Gruiewszczyzna), Krzysztof Walukiewicz (Krasnopol).

TKACTWO
Tkactwo stanowi jedną z najlepiej rozwiniętych dziedzin wytwórczości ludowej w regionie. Niegdyś podstawowymi surowcami były len i wełna. W dawnych gospodarstwach wysiewano niewielkie zagony lnu oraz hodowano po kilka owiec, tak by wystarczyło na własne potrzeby. Wyprodukowany materiał farbowano za pomocą kory brzozowej, dębowej lub olchowej. Po wojnie, gdy nie było już kunsztem powszechnym lecz zawodowym, powstały dwa główne ośrodki o własnej odrębnej tradycji. Jeden mieści się w Puńsku, a drugi w Lipsku nad Biebrzą. Wraz z rozwojem technologii naturalne materiały zastąpiła tkanina fabryczna, a naturalną farbę zastąpiono barwnikami chemicznymi. Do uznanych ówczesnych artystek tkactwa tradycyjnego zaliczają się Aldona Wojciechowska, Weronika Wolańska, Veronika Volańska (Puńsk), Eugenia Milewska (Pogorzelec).

PLECIONKARSTWO
Plecionkarstwo w regionie Sejneńszczyzny należało do najbardziej powszechnych zajęć. Trudniły się tym zarówno kobiety jak i mężczyźni, którzy wyplatali kosze - bardzo użyteczne w gospodarstwie domowym, torby pasterskie, kapelusze, a nawet kołyski dla dzieci. Podstawowym surowcem wytwórczości była wiklina, jednak używano również korzeni sosny, świerku oraz gałęzi jałowca lub leszczyny.

KOWALSTWO 
Kowalstwo w regionie prężnie rozwijało się do czasu II wojny światowej, kiedy pojawiły się narzędzia i sprzęty produkcji fabrycznej. Do najciekawszej formy kowalstwa należy produkcja wyposażenia wnętrza oraz meblarstwo. Powstające dzieła są bogate w walory estetyczne, np. pięknie zdobione okucia mebli, klamki, kraty. Szczególnie podziwiane są ręcznie wyrabiane krzyże. Jednym z uznanych twórców kowalstwa tradycyjnego jest Pan Henryk Borkowski.

HAFCIARSTWO
Haft należał do najwyżej cenionych technik zdobienia tkanin. W regionie Sejneńszczyzny zajmowało się tym wiele gospodyń domowych, a wyroby tworzone były głównie na własne potrzeby. Piękne wzory powstawały na pościeli, chusteczkach, serwetkach. Modnym było również obdarowywanie bliskich własnoręcznie wykonanymi prezentami. Obecnie na terenie Sejneńszczyzny, a dokładniej w Pogorzelcu działa Koło Gospodyń Wiejskich, które produkują piękne ozdoby i dzielą się swoim doświadczeniem. Dla zainteresowanych organizowane są pokazy haftowania, szydełkowania oraz wyszywania.